GDP là gì? GDP được tính như thế nào? Hoatieu.vn xin gửi tới bạn đọc bài viết GDP là gì để bạn đọc tham khảo và hiểu rõ hơn về định nghĩa GDP, các phương pháp tính GDP, các thành phần của GDP, phân biệt giữa GDP và GNP … Mời bạn đọc cùng tham khảo chi tiết tại đây.
Mục lục
1. GDP là gì?
GDP là viết tắt của Gross Domestic Product có nghĩa là tổng sản phẩm quốc nội, tức là tổng sản phẩm quốc nội, được sử dụng trong kinh tế học, là giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất trong phạm vi một lãnh thổ nhất định (thường là một quốc gia) trong một khoảng thời gian nhất định (thường là một năm).
Gần đây, trong các tài liệu thống kê chặt chẽ, thuật ngữ tiếng Anh là tổng sản phẩm quốc nội – NGDP thường được dùng để chỉ tổng sản phẩm quốc nội, tổng sản phẩm quốc nội vùng (hoặc tỉnh) – RGDP hoặc dùng để chỉ tổng sản phẩm địa phương. GDP là một trong những chỉ tiêu cơ bản để đánh giá sự phát triển kinh tế của một vùng lãnh thổ nhất định.
Đối với các đơn vị hành chính khác của Việt Nam thường không dịch trực tiếp mà thường dùng từ viết tắt GDP hoặc tổng sản phẩm quốc nội trên địa bàn tỉnh, huyện, v.v.
2. Phương pháp tính GDP
2.1. Tính GDP theo phương pháp tổng chi tiêu
2.2. Xác định GDP bằng phương pháp tính theo thu nhập
2.3. Tính GDP theo phương pháp sản xuất
3. Ưu nhược điểm của GDP là gì?
3.1. Ưu điểm của GDP
Là một chỉ số thể hiện một phần mức sống và được đánh giá rộng rãi, liên tục và nhất quán thông qua việc cung cấp GDP hàng quý liên tục và mang tính chuyên biệt, chỉ số GDP không có sự khác biệt giữa các quốc gia.
3.2. Nhược điểm của GDP
GDP không phải là tiêu chuẩn để đo của mức sống, nó chỉ phản ánh một cách tương đối mức sống của người dân. GDP cao chưa chắc mức sống của người dân cao và ngược lại.
4. GDP bình quân đầu người là gì?
GDP bình quân đầu người là chỉ tiêu thể hiện kết quả sản xuất kinh doanh bình quân trên dân số trong năm. GDP bình quân đầu người được tính bằng cách lấy GDP quốc gia chia cho tổng dân số tại thời điểm đó. Thông thường GDP bình quân đầu người sẽ tỷ lệ thuận với mức thu nhập cũng như đời sống của người dân quốc gia đó.
5. Những yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số GDP
Trên thực tế, GDP bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Nhưng về cơ bản có 3 yếu tố chính ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ số tổng sản phẩm quốc nội của một quốc gia, bao gồm:
– Dân số
Dân số là lực lượng lao động tạo ra của cải – vật chất cho xã hội, là đối tượng tiêu dùng sản phẩm – dịch vụ. Dân số cũng là cơ sở để tính GDP bình quân đầu người của đất nước – vì vậy giữa GDP và dân số có mối quan hệ không thể tách rời.
– FDI
FDI (Đầu tư trực tiếp nước ngoài) là một chỉ số về đầu tư trực tiếp nước ngoài. Đây là hình thức đầu tư dài hạn bao gồm tiền bạc, vật chất, cơ sở hạ tầng, tư liệu sản xuất… của cá nhân hoặc tổ chức từ nước này sang nước khác – nên cũng ảnh hưởng đến việc tính chỉ số GDP. .
– Lạm phát
Lạm phát là hiện tượng mức giá chung của hàng hoá và dịch vụ tăng lên liên tục theo thời gian và giá trị của tiền mất đi giá trị. Nền kinh tế của một quốc gia muốn phát triển cần phải chấp nhận một mức lạm phát nhất định. Tuy nhiên, nếu lạm phát tăng quá mức sẽ dẫn đến nhận định rằng GDP tăng – nhưng thực chất là khủng hoảng kinh tế.
6. Phân loại GDP
GDP danh nghĩa | – là tổng sản phẩm quốc nội theo giá thị trường hiện tại
-GDP danh nghĩa phản ánh tốc độ tăng giá của một nền kinh tế, bởi vì nó bao gồm những thay đổi về giá do lạm phát. -Nếu tất cả các mức giá tăng hoặc giảm cùng nhau, GDP danh nghĩa sẽ trở nên lớn hơn |
GDP thực tế | – Phản ánh giá trị của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất và điều chỉnh theo lạm phát
– Nếu lạm phát dương, GDP thực tế sẽ thấp hơn GDP danh nghĩa – bởi vì GDP thực tế = GDP danh nghĩa / GDP giảm phát – GDP thực là thước đo chính xác hơn về tăng trưởng kinh tế và nên được sử dụng để phân tích kinh tế vĩ mô và lập kế hoạch của ngân hàng trung ương. |
GDP xanh | – Là phần GDP còn lại sau khi trừ đi một khoản chi phí cần thiết để phục hồi môi trường do kết quả của quá trình tái sản xuất. |
7. So sánh chỉ số GDP và CPI
Tiêu chí so sánh | GDP | CPI |
Giống nhau | • Đều là chỉ số dùng để đo lường kinh tế vĩ mô | |
Bản chất | • Đo lường giá của tất cả hàng hóa – dịch vụ được sản xuất ra trên thị trường. | • CPI đo lường giá hàng hóa – dịch vụ thiết yếu được người tiêu dùng đặc trưng mua. |
Giá trị tính | • Chỉ tính cho hàng hóa – dịch vụ được sản xuất trong nước | • Tính luôn cả hàng hóa nhập khẩu được người tiêu dùng mua |
Tính thay đổi | • Cho phép sự thay đổi của giỏ hàng hóa khi các thành phần GDP thay đổi | • Được tính bởi giỏ hàng hóa cố định nên chỉ số CPI cố định sự ảnh hưởng |
Ý nghĩa | • Giảm bớt xu hướng gia tăng chi phí đời sống | • Đo lường chi phí đời sống |
8. Phân biệt GDP và GNP
GNP là chỉ số phản ánh tổng sản phẩm quốc dân; và GDP là chỉ số tổng sản phẩm quốc nội. Chỉ số GNP thể hiện tổng giá trị do công dân của quốc gia đó tạo ra trong khoảng thời gian một năm. Công dân của quốc gia đó có thể tạo ra các giá trị cả trong; và bên ngoài lãnh thổ của quốc gia đó.
Trong khi đó, chỉ số GDP là tổng giá trị được tạo ra bởi các thành phần kinh tế hoạt động trên lãnh thổ quốc gia đó; được tính trong khoảng thời gian một năm. Các thành phần kinh tế đóng góp vào chỉ số GDP bao gồm các thành phần kinh tế trong nước; và nước ngoài hoạt động tại quốc gia đó. Vì vậy, để đánh giá sức mạnh nền kinh tế của một quốc gia, người ta thường dựa vào chỉ số GDP.
Ví dụ: Một nhà đầu tư Đức xây dựng nhà máy may mặc tại Việt Nam để tiêu thụ trong nước. Khi đó, tất cả thu nhập của nhà máy sau khi bán sản phẩm được tính vào chỉ số GDP của Việt Nam. Nhưng lợi nhuận của nhà máy này là sau khi trừ các khoản thuế; quỹ phúc lợi và tiền lương của công nhân Đức làm việc cho nhà máy được tính vào GNP của Đức.
9. Ý nghĩa của chỉ số GDP
– GDP là thước đo phản ánh tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia – thể hiện sự biến động giá cả của sản phẩm / dịch vụ theo thời gian.
– GDP bình quân đầu người ở một mức độ nào đó thể hiện mức thu nhập tương đối cũng như chất lượng cuộc sống của người dân mỗi nước
– GDP suy giảm sẽ ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế – dẫn đến suy thoái kinh tế, lạm phát, thất nghiệp, đồng tiền mất giá… ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân.
10. Những hạn chế của chỉ số GDP
– GDP không phản ánh sản xuất tự cung tự cấp và không kiểm soát được chất lượng hàng hóa và dịch vụ.
– GDP chỉ xem xét hàng hóa và dịch vụ cuối cùng và bỏ qua sự hợp tác giữa các doanh nghiệp
– GDP không định lượng được giá trị của các hoạt động kinh tế phi chính thức như sản xuất hộ gia đình, việc làm không có giấy tờ, hoạt động chợ đen, công việc tình nguyện, v.v.
– GDP không thể đo lường chính xác sự phát triển của một quốc gia hoặc cuộc sống của người dân – bởi vì nó chỉ nhấn mạnh đến sản lượng vật chất mà không xem xét tình trạng phát triển chung của quốc gia.
XEM THÊM TẠI: https://metaboliccookingreviews.org/